بررسی تاثیر تفریح درمانی بر میزان افسردگی در سالمندان مراجعه کننده به مراکز مراقبت روزانه منتخب شهر تهران

هدف: امروزه با افزایش تعداد سالمندان، توجه به مشکلات ایشان در جامعه، ابعاد تازه و گسترده ای پیدا کرده است. بنا به آمار، یکی از مهمترین مشکلات روانشناختی این قشر، افسردگی است. در این راستا این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تفریح درمانی بر میزان افسردگی در سالمندان انجام پذیرفت. روش بررسی: پژوهش حاضر یک تحقیق نیمه تجربی است. جامعه پژوهش شامل کلیه ی سالمندان بالای 60 سال واجد شرایط معیار ورود و مراجعه کننده به مرکز مراقبت روزانه ی یاس شهر تهران بود (200n=). 64 نفر بر اساس حجم نمونه ی محاسبه شده به صورت تصادفی (به کمک جدول اعداد تصادفی) انتخاب شدند و با استفاده از گزینش تصادفی (شیر-خط) در دو گروه آزمون (32 نفر) و شاهد (32 نفر) قرار گرفتند؛ دو نفر از گروه شاهد به علت عدم مراجعه، حذف شدند. مداخله، شامل10جلسه تفریح درمانی در طول10هفته برای گروه آزمون بود. افسردگی قبل و بعد از مداخله و همچنین دو هفته بعد از مداخله در هر دو گروه اندازه گیری شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های gds (الفا: 9/0)، amt (الفا: 99/.) و barthel (الفا: 93/.) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss نسخه 18 استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک آزمون آماری کای اسکوئر، آزمون تی مستقل، من ویتنی، مدل معادله ی برآورد تعمیم یافته و آزمون شاپیرو-ویلک صورت پذیرفت. یافته ها: یافته های مطالعه نشان داد که در گروه آزمون، میانگین نمرات افسردگی، قبل، بعد و در پیگیری دو هفته بعد از انجام مداخله به ترتیب2/4 ±78/5، 12/2±59/2، 2/2±03/3 و در گروه شاهد به ترتیب 01/3±20/5، 9/2 ±16/5 و 8/2±5 بود. علاوه بر این یافته های مطالعه نشان داد که قبل از انجام مداخله، میانگین افسردگی در دو گروه آزمون و شاهد دارای اختلاف معنی داری نبود (932/0p=)، اما بعد از انجام مداخله و در پیگیری دو هفته بعد از آن اختلاف معنی دار بود ( به ترتیب 001/0=p و 007/0p=). از طرف دیگر معادله برآورد تعمیم یافته در گروه آزمون نشان داد که اختلاف نمرات افسردگی در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری در گروه آزمون معنی دار است (0001/0p<)، در حالی که در گروه شاهد تفاوت معنی دار نیست (298/0p=). نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که تفریح درمانی، موجب کاهش معنادار افسردگی سالمندان شده است.